Soms is er een onverklaarbare klik tussen twee volstrekte vreemden. Dat had ik met schrijver Abdellah Taïa toen ik hem een paar jaar geleden een mailtje stuurde.
Ik zocht hem op in Parijs voor een serie waar ik de research voor deed en dat was het begin van een warme band en urenlange wandelingen door Parijs. Hij is een fantastische gids, opmerkzaam, humoristisch en met unieke observaties. Maar wat hem vooral tekent, is een zachtheid die je ook terugleest in zijn boeken.
A Country For Dying
Neem zijn novelle A Country For Dying waarin we drie eenzame zielen in Parijs volgen: Zahira, een Marokkaanse prostituee, haar transgendervriendin Zannouba die eerst door het leven ging als Aziz en worstelt met het trauma van de transitie, en de Iraanse homo-revolutionair Mojtaba die tijdens de ramadan onderdak vindt bij Zahira. En dan is er nog Zahira’s eerste liefde Allal die Marokko verlaat om op zoek te gaan naar haar.
Taïa gaat heen en weer in de tijd, verandert per hoofdstuk van perspectief en tekent zo een intiem beeld van zijn personages die ieder op hun eigen manier worstelen met hun verleden, demonen en verlangens terwijl ze hun plek proberen te vinden in de straten van Parijs. Taïa’s stijl is er een van bijna naïeve verwondering.
Vivre à ta Lumière
Die verwondering zien we ook terug in zijn laatste boek Vivre à ta Lumière dat het verhaal vertelt van zijn moeder Malika in drie fasen van haar leven: op het platteland van Beni Mellal, in Rabat en Salé. Verschillende tijden, verschillende episodes, maar met een belangrijke rode draad: het constante gevecht om te overleven en grip over haar leven en dat van haar dierbaren te krijgen tegen de achtergrond van kolonialisme, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen en een turbulent innerlijk leven vol vragen, verdriet en woede.
Vivre à ta Lumière wordt verteld in de stem van zijn moeder, het boek is ook aan haar opgedragen. De dialogen vallen op, net als in A Country For Dying zijn ze realistisch, gespeend van pretentie en vol herhalingen, omdat dat is hoe de meesten praten zonder dat ze het doorhebben. Een ander element dat in beide boeken voorkomt, is de fascinatie voor zwarte magie. In Vivre à ta Lumière komt daar nog een vleug magisch-realisme bij.
Hoewel Taïa’s personages ploeteren, lijden, overleven, verlangen en fouten maken, is er nergens een oordeel. We observeren met hem mee, gaan op in hun levens, zien de wereld door hun ogen en door alle dialogen heen, klinkt daar de empathische stem van Taïa zelf die zijn personages met genade neerpent, zoals hijzelf ook de wereld beziet en onrecht analyseert in zijn stukken en interviews.
‘A Country For Dying’ bestel je hier voor 9,41 en ‘Vivre à ta Lumière’ bestel je hier voor 14,75.
info[at]aichaqandisha.nl