Het einde van het jaar nadert, tijd voor lijstjes of tijd voor een goed boek. De redactie van NRC zag dit ook en knutselde een lijstje bij elkaar van dé vijftig boeken van de laatste vijf jaar (vanaf 2009). Knutselen, dat klinkt wat respectloos, maar als men een boek uit 1965 tussen de rijen stopt (Stoner), mag je best zeggen dat er buiten de lijntjes is gekleurd.
Alles goed en wel, de lijst ging rond op Facebook en Twitter en in de commentaren eronder bekenden mensen dat ze slechts 1 of 6 of 11 boeken van de lijst hadden gelezen. Maar een andere vraag kwam ook een paar keer terug: waar zijn de vrouwen op de lijst?
Een terechte vraag. Van boekrecensenten verwachten we toch wel dat zij hun blik op literatuur zo breed mogelijk houden, anders missen we te veel mooie boeken. Het nieuwste kroonjuweel van bestsellerschrijver Donna Tartt, Het Puttertje: niet genoemd. Het werk van Nobelprijswinnaressen Herta Müller en Alice Munro evenmin. En hoe kun je in de laatste vijf jaar het sprankelende, vitale werk van Zadie Smith gemist hebben?
Na korte tijd denken, in de boekenkast snuffelen, heen en weer mailen, stelden wij een nieuwe ‘lijst van vijftig’ op. Deze boeken had je niet willen missen in de laatste vijf jaar.
1. Chimamanda Ngozi Adichie – Het ding om je hals
2. Kate Atkinson – Leven na leven
3. Margaret Atwood – Het jaar van de vloed
4. Julian Barnes – Alsof het voorbij is
5. Hanna Bervoets – Lieve Céline, Opzij Literatuurprijs 2012
6. Peter Buwalda – Bonita Avenue
7. A.S. Byatt – Het boek van de kinderen
8. Saskia de Coster – Wij en ik
9. Lydia Davis – Bezoek aan haar man, Man Booker Prize International 2013
10. Emma Donoghue – Kamer
11. Jessica Durlacher – De held, Opzij Literatuurprijs 2010
12. Jennifer Egan – Bezoek van de knokploeg (‘Terecht nu al als een literair hoogtepunt van 2011 gezien.’ – NRC Handelsblad)
13. Anna Enquist – De verdovers
14. Jonathan Franzen – Vrijheid
15. Almudena Grandes – Het ijzig hart
16. Esther Gerritsen – Dorst
17. Elke Geurts – Lastmens
18. Paolo Giordano – De eenzaamheid van de priemgetallen
19. A. F. Th van der Heijden – Tonio
20. Sanneke van Hassel – Nest
21. Alice Hoffman – De duivenhoudsters
22. A.M. Homes – Vergeef ons
23. Nadine Gordimer – Een tijd als nooit tevoren
24. Michel Houellebecq – De kaart en het gebied
25. Mensje van Keulen – Liefde heeft geen hersens
26. Barbara Kingsolver – Vlieggedrag
27. Herman Koch – Het diner
28. Nicole Krauss – Het grote huis
29. Antjie Krog – Niets liever dan zwart
30. Jhumpa Lahiri – Twee broers, shortlist The Man Booker Prize 2013
31. Tom Lanoye – Sprakeloos
32. Joke van Leeuwen – Feest van het begin, Ako Literatuurprijs 2013
33. Hilary Mantel – Wolf Hall, Man Booker Prize 2009
34. Marente de Moor – De Nederlandse maagd, Ako Literatuurprijs 2011
35. Margriet de Moor – De schilder en het meisje
36. Herta Müller – Lage streken, Nobelprijs voor de literatuur 2009
37. Alice Munro – De liefde van een goede vrouw, Nobelprijs voor de literatuur 2013
38. Téa Obreht – De tijgervrouw van Galina, Orange Prize
39. Rascha Peper – Vossenblond
40. Wanda Reisel – Plattegrond van een jeugd
41. Judith Schalansky – De lessen van mevrouw Lohmark
42. Zadie Smith – NW
43. Donna Tartt – Het puttertje
44. Franca Treur – Dorsvloer vol confetti
45. Carolina Trujillo – De terugkeer van Lupe García, BNG Nieuwe Literatuurprijs 2010
46. Manon Uphoff – De ochtend valt, Opzij Literatuurprijs 2013
47. Annelies Verbeke – Vissen redden
48. Tommy Wieringa – Dit zijn de namen
49. Jeanette Winterson – De schemerpoort
50. Juli Zeh – Nultijd
Net als de redactie van NRC hebben we een paar strenge regels gehanteerd: de boeken zijn verschenen in 2009 of later; 22 van de 50 boeken zijn Nederlands; we hebben, om politiek correct te zijn, ook een paar mannen getolereerd op de lijst; en je vindt er vanzelfsprekend de vrouwen die wél op de NRC-lijst stonden. Mis je misschien toch nog een goed boek? Schrijf jouw aanvulling onder het bericht.
Michelle van Dijk, Cathelijne Esser, Ingrid Meurs, Jacqueline Smit.