Omdat één van mijn vriendinnen er intensief in zat, raakte ik in de jaren 80 zijdelings betrokken bij een club die zich bezig hield met Indische Nederlanders. Naast het houden van Indische dagen werd er ook eens, in verband met de opkomst van de Centrum Partij en de groeiende vreemdelingenhaat, een discussiemiddag georganiseerd. Het thema was integratie. Van de discussies kan ik me niet heel erg veel herinneren. Wel dat het publiek overwegend uit autochtone Nederlanders bestond. En dat een vrouw uit het publiek zei ‘Van jullie hebben we nooit last gehad. Jullie hielden je gewoon gedeisd’. Een opmerking waarvan schrijfster Jill Stolk (van De Zwijgzame Vader) verschrikkelijk geïrriteerd raakte.
Ik moest hier ineens aan denken naar aanleiding van het stuk van Hassnae, over de bewering van Rutte dat de integratie mislukt was. Inderdaad wordt geen integratie maar assimilatie bedoeld. Het pijnlijke is dat bij veel mensen van Nederlands-Indische afkomst juist die assimilatie tot veel problemen heeft geleid. Er werd geleerd niet teveel te zeggen over je Indische afkomst, beter te worden dan de Nederlanders en vooral (vooral!) niet teveel op te vallen.
Kleurloze massa
Een andere vriendin vertelde mij dat haar ouderlijk huis in alles Indië (of Indonesië) uitademde maar dat er nooit over het verleden gesproken werd. Er werd Hollandse pot gegeten omdat de buren ooit eens geklaagd hadden over de vreselijke geur in het trappenhuis als haar moeder een rijsttafel maakte. De enige momenten dat zij zich sterk bewust werd van haar afkomst was bij familiefeesten. Als al haar ooms, tantes, neven en nichten bij elkaar kwamen, er Indisch werd gegeten en onderling in het Maleisch werd gesproken. Het heeft haar jarenlang een schizofreen gevoel gegeven. Wie ben ik en waar hoor ik bij? De prijs van assimilatie.
Je gedeisd houden betekent blijkbaar ook zwijgend beledigingen in ontvangst nemen. Zelf zag ik eens een dikke, zwetende man in een bekend Indisch restaurant in Den Haag voortdurend met zijn vingers knippen en de ober met ‘djongos’ (bediende) aanspreken. Zonder de ‘djongos’ ook maar één moment aan te kijken. De aanmatigende manier waarop de man met het personeel om ging maakte me woedend. De ober glimlachte onbewogen terug. Ik had graag in zijn hoofd willen kijken wat hij werkelijk dacht.
Integratie is nooit voldoende. Dat is concreet de boodschap die Rutte heeft afgegeven. En het is ook nooit voldoende geweest. Niet voor Indo’s, niet voor Marokkanen, Turken en noem alles maar op. Hoe hard je ook studeert, werkt, je inzet voor de samenleving. Het maakt niets uit. Voldoende is het pas als je je eigen cultuur afzweert en opgaat in de kleurloze massa. En daarbij jezelf volledig verliest.
rebecca[at]aichaqandisha.nl
4 Reacties op “De prijs van assimilatie”