Dikke Ding

Hoe heeft het toch zo ver kunnen komen? Ik sta in de woonkamer, als een nijlpaard in topje en sportbroek, te puffen op de oefeningen waarmee de Britse soapactrice Hannah Waterman 25 kilo heeft verloren. Zag ze er eerst uit als een ronde ballon in blauwe bikini met witte stippen, nu is ze onherkenbaar slank en strak en wij, arme, zielige, vadsige vrouwen die wanhopig wat extra kilo’s kwijt willen, trappen er allemaal in: we kopen haar dvd, we doen mee met haar oefeningen, terwijl zij breed grijnzend, en vooral heel slank, doet alsof het supermakkelijk is om die kilo’s kwijt te raken. Lach jij maar, denk ik verbitterd, terwijl ik mijn benen braaf mee stretch. Jij hebt makkelijk praten.

Bij iedere oefening die je thuis mee moet doen, krijg je steeds dezelfde uitleg: als je de moeilijke oefeningen doet, verbrand je meer calorieën. En dat wordt steeds weer als motivatie gegeven bij iedere oefening. Alsof het de eerste keer al niet duidelijk was. Want hoe meer calorieën je verbrandt, hoe meer vet je verliest! De makers van Hannah Waterman’s fitness dvd Body Blitz denken kennelijk dat toename van vet gepaard gaat met afname van hersencellen.

Er is een tijd geweest dat ook ik makkelijk praten had. Ik kon eten wat ik wilde, en bleef slank. En als ik wat zwaarder werd, dan raakte ik die kilo’s zo kwijt, door te sporten of tijdelijk iets te minderen met eten.

Revolutionaire resultaten
Daarna kwam de tijd dat ik dácht makkelijk praten te hebben. Drie jaar geleden gaf de weegschaal een paar kilo aan die ik met gemak kwijt dacht te raken. Inmiddels zijn de twee kilo met vijf vermenigvuldigd. Hoe harder ik probeerde af te vallen, hoe sneller de kilo’s eraan kwamen. Ik jojode niet, ik kwam gewoon aan. Wat ik ook probeerde, hoe graag ik ook wilde, niets hielp.

Niet in de laatste plaats omdat iedereen wat anders zegt en er bijna elke week wel een nieuw dieet ergens verschijnt dat écht helpt! Met revolutionaire resultaten! Groene thee, water, veel water, eiwitten, weinig calorieën, weinig koolhydraten, Acai Berry, vetafbrekende drankjes en pilletjes, crashdieten die geen crashdieten blijken, online raad en daad van lotgenoten die ten einde raad zijn of juist zijn afgevallen, pilletjes die het vet in het voedsel afbreken, hardlopen, skaten, steppen, spinnen, aan de ijzers hangen. Atkins, South Beach, het Franse wonderdieet van Dr. Dukan. Of dan toch als een radeloze huisvrouw in de woonkamer met Hannah meehijgen.

Afvallen is niet alleen frustrerend, het is ook enorm vernederend. Overal zie je mensen met jaloersmakende strakke lijven waarover je fantaseert dat ze helemaal geen zorgen hebben. Of je ziet dikkere mensen en gaat vergelijken. Dat het met jou nog niet zo gesteld is, om jezelf vervolgens meteen met het vingertje wakker te schudden dat het dan relatief gezien wel meevalt, maar dat je desalniettemin toch eraan moet trekken, want voor je het weet, ben je ook zover heen.

Vetkussentjes
Als je iets eet, voel je je bekeken. Alsof je een schrokkend monster bent dat ongebreideld aan het schransen slaat en zich overgeeft aan de vetzucht. Als ik met mensen eet, ben ik me altijd overdreven bewust van mijn postuur en als ik dan een hap neem, voel ik me betrapt als het vette vrouwtje dat gulzig een hamburger soldaat maakt. Hoewel de hamburger in werkelijkheid een stuk vetvrije kip is en ik heel rustig eet, om vooral het gevoel van verzadiging te verkrijgen.

Deze tijd van het jaar is het ergst. Paradeerde ik vroeger rond in korte, strakke jurkjes en rokjes met topjes, nu worden de benen bedekt met een legging. Niet uit vroomheid of preutsheid, maar uit pure, pijnlijke noodzaak. Door de hitte zuigen de vetkussentjes van mijn benen zich aan elkaar vast en maken het lopen nagenoeg onmogelijk, maar vooral zeer onaangenaam. De enige oplossing zou zijn dat ik als een peuter die in haar broekje heeft geplast zou gaan lopen. Dat of een legging.

Toen de wanhoop vat op me kreeg, ging ik naar een professionele sporttrainer die me aan een strikt dieet onderwierp. De dagelijkse portie tonijn uit blik kwam mijn neus uit, maar ik hield het toch twee maanden vol. In combinatie met drie keer sporten in de week was het resultaat na twee maanden: een kilo erbij. Maar ik moest vooral volhouden, zo troostte mijn begeleider me. Nadat de yoghurt in het ontbijt werd vervangen door water, gaf ik me gewonnen.

Persoonlijk dieet
Een aantal andere diëten en diëtisten later kamp ik nog steeds met hetzelfde overgewicht. De enkele kilo’s die ik kwijt raakte, kwamen weer snel terug.
Dagen, weken, maanden breng ik door op het internet, op zoek naar hét wondermiddel, hét dieet dat wel resultaten geeft. Maar het is allemaal onzin. Ieder lichaam is apart en wat voor de één fantastisch werkt, is voor de ander een reden om er nog eens een reep chocolade of een zalige cupcake tegenaan te gooien.

Het dieet van Dr. Atkins lijkt verdacht veel op het South Beach dieet en dat lijkt weer op het dieet van de Franse arts Dukan. Die laatste is recent gelanceerd in Engeland als hét geheim van de Franse vrouwen. ‘Vraagt u zich ook al af hoe het toch kan dat die Franse vrouwen zo goed kunnen eten en toch slank blijven?’ Nou, allemaal dankzij Dukan, zo moeten we geloven. Alle drie de diëten volgen echter het principe van weinig koolhydraten en veel eiwitten.

Als je verder doorleest en zoekt, blijken werkelijk alle diëten op elkaar te lijken. Voor een ‘persoonlijk dieet’ van Dr. Cohen moet je maar liefst 750 euro neertellen, maar daarvoor krijg je dan wel een aan jouw hormoonspiegel aangepast voedselschema, zo wordt beweerd. Ik heb het serieus overwogen, maar rondgang op de internetfora leerde dat alle versies van het dieet hetzelfde zijn. Alsof het niet erg genoeg is dat je kampt met overgewicht, proberen mensen je ook nog armer te maken. Doet me een beetje denken aan alleen op reis gaan: is altijd duurder dan met zijn tweeën. Alsof het niet erg genoeg is dat je alleen moet reizen, maar dat geheel terzijde.

Gewiekste verkopers
Diplan is een dieet dat op sportscholen wordt aangeboden en waarbij je echt alles moet wegen: de olie waarin je bakt, de jam die je op je boterham smeert en zelfs de boterhammen, omdat je een x-aantal gram brood mag eten. Na mijn intake kreeg ik een paniekerige koortsaanval. Afvallen graag, maar niet ten koste van mijn leefplezier.

Een andere diëtiste adviseerde me nog wat extra boterhammen te eten en nog meer pasta en rijst bij het avondeten. Van de driekwartier dat ik binnen was, ging het een half uur over haarzelf en vervolgens stond ik met lege handen en een lege portemonnee weer buiten. Ik besloot desalniettemin haar advies het voordeel van de (zeer grote) twijfel te geven. Binnen een paar dagen kwam ik nog meer aan en stopte er subiet mee.

Een Arabische voedingdeskundige op een van de Arabische televisiezenders bevestigt mijn vermoeden: al die diëten zijn hetzelfde. Je valt er vanaf en daarna kom je in rep tempo weer aan. De auteurs van de afvalboeken zijn gewiekste verkopers: nadat de hype van het zoveelste dieet overgewaaid is, kunnen ze hun centen tellen. De verkoop schiet de eerste periode omhoog en na een tijdje komt er weer een nieuw boek met een nieuwe sensatie. Wie herinnert zich de Montignac methode nog na de hausse aan aandacht voor Sonja Bakker? Ook zij is inmddel uit de mode, want Dr. Franks eiwitdieet is voor velen nu de ideale oplossing waar je maar liefst een kilo per week mee afvalt.

Radeloze afslankers
Een kilo per week. Alsof dat grensverleggend is. Na de eerste kilo’s van vochtverlies stellen alle diëten, van Southbeach tot Diplan, een kilo gewichtsverlies per week in het vooruitzicht. Dr. Frank houdt ons dus helemaal niets nieuws voor, en toch wordt het iedere keer weer gepresenteerd als fenomenaal nieuws. En keer op keer trappen er velen in. Dus misschien, misschien hebben de maker van Hannah Watermans dvd het niet eens zo bij het verkeerde eind om de kijkers als kinderen aan te spreken. Misschien hebben wij radeloze afslankers wel steeds hetzelfde adagium nodig: afvallen, afvallen! Weinig caloriën, weinig caloriën!

Of wij radeloze afslankers. Laat ik het vooral bij mezelf houden, want twee keer per week kijk ik tijdens het steppen uit op een vrouw die in de loop van de maanden minstens vijftien kilo is afgevallen. Het kan dus. Om mij heen hoor ik constant verhalen van mensen die enorm zijn afgevallen en die het dus wel gelukt is. Mij niet. Vet houdt van mij. Vet houdt zich aan me vast als een wees die haar hervonden moeder niet wil loslaten. Zelfs mijn neefje van tweeënhalf ziet me voor wat ik ben. Als ik hem vertederd een ‘lekker ding’ noem, antwoordt hij met ‘dikke ding’. Dronken en kinderen?

Toen ik na een televisie-opname verzuchtte dat de jurk me dik maakte, antwoordde mijn geliefde dat het niet de jurk was, maar mijn gezicht en armen. Maar hij is er dol op, dat wel. Mijn moeder zegt altijd vol liefde dat mijn lichaam op de S lijkt. Mijn broers vragen me hoe ik mezelf zo heb kunnen laten gaan en mijn slanke zus, die werkelijk alles kan eten, verwijt me dat ik mijn eetlust niet kan beheersen. Over makkelijk praten gesproken. Alleen mijn oudste zus begrijpt me: ‘ben je tien kilo aangekomen? Daar is niets van te zien.’ Zelf voel ik me alsof er een pomp in mijn achterste is geplaatst die me steeds verder opblaast. Langzaam maar gestaag. Nog even en ik vlieg weg.

Zondvloed
In een laatste poging de legging in de kast te laten heb ik het sporten flink omhoog geschroefd, maar eigenlijk weet ik het al terwijl ik meehups met mijn overenthousiaste stepstrainer of aan de ijzers hang in de hoop spieren te kweken die eindelijk dat vet gaan verbranden. Ik ben gedoemd. Ik kan tegen het lot vechten, of deze onvoorwaardelijke, onbeantwoorde en vooral hardnekkige liefde van het vet eindelijk omarmen. Diëten maakt me ongelukkig. Chocola maakt me gelukkig. De weegschaal maakt wanhopig. Onbezorgd eten maakt me blij. En laat ik nu eerlijk zijn: een platte plank met uitstekende botten is toch helemaal niet mooi? Het wordt tijd dat rondingen op waarde worden geschat. Dat vrouwelijkheid weer op het voetstuk wordt gezet. Weg met de onderlinge slankheidsdriften. Mooi rond is het nieuwe schoonheidsideaal! Weg met de weegschaal! Na mij de zondvloed!

Of een bak caramel-fudge ijs.

Eerder gepubliceerd in Elle 2010.

info[at]aichaqandisha.nl