Met het overlijden van Omar Sharif is een icoon heengegaan. Een symbool van mannelijke schoonheid en verleiding. Een Arabisch acteur die wereldfaam wist te bereiken en behouden. Voor Arabische sterren is internationale erkenning het hoogst haalbare; Omar Sharif werd maar meteen een levende legende, met onvergetelijke rollen in klassiekers als Doctor Zhivago en Lawrence of Arabia. Voor beide films werd hij onderscheiden met een Golden Globe. Zijn recentere rol in Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran werd beloond met de César, de Franse Oscar.
Grote liefde
De carrière van Omar Sharif, die geboren werd als de Libanees-christelijke Michel Chalhoub, begon in 1954 in Egypte waar hij ontdekt werd door de grote regisseur Youssef Chahine en al snel een ster en publiekslieveling werd. In 1955 bekeerde hij zich tot de islam om met zijn grote liefde Faten Hamama te trouwen. Samen waren ze een ongeëvenaard glamourkoppel van het Arabische witte doek. Ze gingen in 1966 uit elkaar en scheidden in 1974, maar de liefde bleef.
Verslaving en faillissement
Omar Sharif hield van drank, gokken (hij was een grote bridge speler) en vrouwen. Zijn bijna mythische reputatie als romanticus nam soms bizarre vormen aan; zo herinner ik me een geweldig interview met Jay Leno in The Tonight Show waarin Sharif met veel smaak en humor vertelde over een Texaanse vrouw die hem met een pistool beval de liefde met haar te bedrijven. Ik kan me ook Jay Leno’s reactie op het gesprek met Sharif herinneren: hij was zo verbaasd dat ze hem niet eerder hadden uitgenodigd. Kennelijk had hij niet verwacht dat het zo’n grappige, innemende man was.
Sharifs leven was er een van diepe dalen en enorme hoogtepunten. Na jaren van verslaving en faillissement, keerde hij keerde terug naar Egypte, waar hij werd binnengehaald als de verloren zoon. Hij maakte zijn rentree en speelde in Egyptische films en in mooie internationale producties. Voor wie Arabisch verstaat, hier is een interview uit 2013 te zien. Een van zijn laatste rollen was in de heerlijke en ontroerende film Rock the Casbah van Laïla Marrakchi waarin hij de overleden vader speelt die toekijkt terwijl zijn familie bijeenkomt voor zijn begrafenis.
Later dit jaar zal Omar Sharif nog te horen zijn in de korte animatiefilm 1001 Inventions and the World of Ibn Al-Haytham.
Etherisch, ongenaakbaar wezen
In 2011 was er nog wat ophef rond Omar Sharif omdat hij een vrouw een pets gaf die met hem op de foto wilde. Hij kreeg veel kritiek, maar ik had alleen maar medelijden: hij was toen al oud en op zijn meerdere verzoeken even te wachten, omdat de fotografen een foto van hem alleen wilden, gaf ze geen gehoor. Uit irritatie gaf hij een pets. Je ziet de frustratie op zijn gezicht. En nee, natuurlijk is een klap niet goed te praten, maar non-stop aanspraak op iemand maken, omdat hij beroemd is, is dat ook niet.
Ik sprak erover met Laïla Marrakchi die zijn laatste film regisseerde, en zij was minder coulant. Maar ook beroemdheden zijn maar mensen met hun nukken, grillen en momenten van zwakte. Daar hoeven we helemaal niet heilig over te doen. Ze zijn geen voorbeelden, hebben ook geen voorbeeldfunctie, het zijn mensen met een talent publiek te raken. Dat betekent niet dat ze zich als etherische, ongenaakbare wezens moeten gedragen. Het is juist die menselijkheid die iemand als Sharif zo kwetsbaar maakt.
In 2005 sprak ik hem uitgebreid telefonisch voor een project waar ik mee bezig was en waarvoor ik andere grote Arabische namen had geïnterviewd: de Syrische dichter Adonis, de Libanese schrijfster Hanan Shaikh en de Egyptische regisseur Youssef Chahine. Omar Sharif vanuit Parijs aan de lijn. Nog kan ik zijn stem horen.
Waardevol archief
Niet zo lang geleden was er in het entertainmentprogramma Téléstars aandacht voor zijn gezondheidssituatie naar aanleiding van een interview dat zijn zoon aan een Spaans blad gaf. Sharif leed aan Alzheimer; het enige dat hij nog wist was dat hij een groot acteur was – en hij vroeg naar zijn grote liefde Faten Hamama, die eerder dit jaar het leven liet.
Omar Sharif overleed gisteren in Caïro aan een hartaanval. Hij is 83 jaar geworden. Hij laat een waardevol archief vol prachtige films achter en een zoon, Tarek el-Sharif. Met zijn overlijden is een belangrijk en invloedrijk tijdperk van het Egyptische witte doek afgesloten. Zijn naam was bijna synoniem voor mannelijke charme. Het was een man met humor en zelfspot. Een persoonlijkheid die stond voor de keuzes die hij maakte. Een man die zijn wortels nooit vergat, noch zijn liefde. En god, wat zou het toch mooi zijn, als hij nu verenigd mag worden met zijn Faten. Haar weer in de armen mag nemen en met haar kan dansen zoals in hun film Nahr el Hob, ‘rivier van de liefde’.
hassnae[at]aichaqandisha.nl