November 2023. Al aan het begin van de genocide werd de beroemdste kunafahmaker van Gaza, Abu Shadi, vermoord bij een Israëlische luchtaanval. Wat velen toen al wisten en zeiden, vindt nu eindelijk breder weerklank: het was het begin van de verwoesting van Gaza en alles wat Palestijns.
Met iedere bom, iedere inslag, iedere dode, werd een deel van de Palestijnse geschiedenis gewist. Of daar werd althans een poging toe gedaan. De universiteiten, moskeeën, ziekenhuizen, hele stambomen in Gaza mogen dan vernietigd zijn, zolang de taal klinkt, mensen hun verhaal vertellen en zich vastklampen aan het leven, is er hoop.
Abu Shadi was vermaard om zijn recept. Mensen stonden in lange rijen voor zijn zaak. Hij is niet meer. Zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen ook niet. En wat ik me sindsdien afvraag: is zijn recept bewaard gebleven, wordt zijn erfenis ooit voorgezet? Hoe hervind je verloren smaken die troost geven wanneer je ze nergens op papier terug kunt vinden?
Niets vult de leegte dat verlies en verdriet aanrichten zo tastbaar op als dierbare smaken van thuis. In Tanoreen, ‘Palestinian home cooking in diaspora’ deelt Rawia Bishara, eigenaar van restaurant Tanoreen in Brooklyn, recepten uit haar moederland. Het boek is een uitgebreide heruitgave van Olives, Lemons and Zaatar.
Bishara werd in Nazareth geboren, haar huwelijk bracht haar naar Amerika waar ze in 1998 haar restaurant opende als eerbetoon aan haar moeder.
In de diaspora leven, betekent onvermijdelijk andere invloeden omarmen en dat zie je ook aan het boek dat traditionele recepten van thuis bevat (beroemde klassiekers), maar ook persoonlijke gerechten die ontstaan zijn in haar Amerikaanse thuis en die op de kaart werden gezet in haar restaurant.
Tanoreen zit vol verhalen. Over makloubeh, malfouf, ka’k en zoveel meer. Persoonlijke verhalen, kleine en grote. Verhalen die in deze tijd van levensbelang zijn om de Palestijnse geschiedenis, cultuur en smaken in leven te houden.
Ieder Palestijns testament, elke foto en getuigenis houdt de Palestijnse ziel levend. In Palestina zelf, maar zeker ook daarbuiten. Zolang er Palestijnen zijn die hun verhalen doorgeven en gerechten blijven maken, kan geen terreurregime daar tegenop. Dat maakt Tanoreen en al die andere Palestijnse kookboeken zo waardevol.
‘Tanoreen’, Rawia Bishara, bestel je hier voor 44,95.
info[at]aichaqandisha.nl