“De druppel was voor mij toen een arbeidsmigrant boos langskwam op kantoor, omdat hij niet was uitbetaald. De bodyguards werden op hem afgestuurd, ‘the efficient way’, ze hebben hem in de auto ergens mee naartoe genomen en helemaal in elkaar geslagen. Die man is verdwenen en ik heb hem nooit meer gezien.“
Of ik de verhalen van arbeidsmigranten zou willen optekenen, zo luidde de vraag ergens vorig jaar van de FNV dat een groter licht wilde schijnen op de omstandigheden waarin zij in Nederland wonen en werken. Het resultaat, het boek Arbeidsmigranten in Nederland, ‘verhalen en getuigenissen’ wordt vandaag, op World Day for Decent Work, overhandigd aan Minister Karien van Gennip.
In de kranten en nieuwsreportages verschijnen geregeld berichten over misstanden, uitbuiting, abominabele leefomstandigheden en zelfs mensensmokkel. Maar kranten gaan bij het oud papier, het nieuws van vandaag is morgen alweer oud en beklijft doorgaans niet in een samenleving die van de ene naar de andere ophef surft. De problematiek blijft echter en verdient meer aandacht, meer daadkracht ook vooral om de problemen bij de wortel aan te pakken.
Hoofden en harten
Natuurlijk wilde ik dat doen. Niets geeft meer inzicht dan de persoonlijke verhalen van mensen; ze maken op een heldere manier zichtbaar wat doorgaans verborgen blijft en tastbaar wat meestal abstract blijft.
Daar waar verhandelingen en analyses in het luchtledige blijven hangen, landen verhalen, met een beetje geluk, precies daar waar ze moeten: in de hoofden en harten van de mensen.
Achter de nieuwskoppen, clickbaits en reportages over de misstanden schuilt een simpele realiteit: kwetsbare mensen die het beste van het leven willen maken, maar zich hier gevangen weten in een systeem van achterstelling, vernederingen, uitbuiting en zelfs mishandeling.
Sluitstuk
Ze zijn hier legaal, werken in de bouw, magazijnen en abattoirs, sorteren de post, oogsten de groenten en besturen de vrachtwagens. En toch worden ze anders behandeld, beoordeeld en beloond. Ondanks alle mooie woorden van politici, werkgevers en verontwaardiging in de media, verandert er niks.
In dit boek staan zes verhalen van zes arbeidsmigranten. Hun levens, achtergronden en persoonlijke ervaringen verschillen vanzelfsprekend, maar hun ervaringen in Nederland vertonen verdacht veel overeenkomsten.
Dank aan de FNV en aan Janusz, Magda, Marti, Sam, Łukasz en Dorota voor hun verhalen en het vertrouwen.
Dit boek is het sluitstuk van een bijzonder jaar waarin drie boeken van me verschenen. In mei mijn levenswerk waar ik bijna zes jaar aan zwoegde. In augustus mijn tweede kookboek met Soenil Bahadoer en nu dit belangrijke boek. 2022 is een uitzonderlijk jaar.
‘Arbeidsmigranten in Nederland, verhalen en getuigenissen’, De Arbeiderspers, bestel je hier voor 15,00.
info[at]aichaqandisha.nl