James Salter – Alles wat is

salterart

De Amerikaanse schrijver James Salter staat bekend als de ‘writer’s writer’. Niet echt bekend bij het grote publiek, maar wel geliefd bij schrijvers. Voor het eerst in meer dan dertig jaar heeft de 88-jarige weer een boek gepubliceerd Alles wat is. Deze roman zal waarschijnlijk een einde maken aan zijn relatieve onbekendheid. De blurbs op de pagina van zijn uitgever liegen er niet om.

Alles wat is is het levensverhaal van Philip Bowman. Dat begint bij zijn tijd bij de marine tijdens de Tweede Wereldoorlog, als hij gestationeerd is in Japan. Bij terugkomst in Amerika gaat hij studeren en uiteindelijk belandt hij als redacteur bij een uitgeverij.

Terwijl ik aan deze bespreking begon, realiseerde ik me dat het boek niet echt verhaal bevat wardoor je verder móet lezen, omdat je wil weten hoe het afloopt. Het is Bowmans levensverhaal en dat kabbelt rustig verder. En toch wil je verder lezen. Het is voornamelijk een verslag van Bowmans zoektocht naar de liefde – en die verloopt niet altijd even makkelijk. Onervaren als hij in het begin is, trouwt hij het met het eerste meisje dat hij leuk vindt, ook al hebben ze weinig gemeen.

Als zij hem verlaat, komt dat in eerste instantie als een verrassing voor hem. Vanaf dan ontwikkelt hij zich als iemand die wat sneller op vrouwen afstapt. Op de achtergrond lezen we hoe hij steeds tripjes naar Europa maakt en uitgeversfeestjes heeft. Een vluggertje hier, een getrouwde vrouw daar. Maar de ware zit daar nog niet tussen. Tot hij Christine ontmoet. De liefde die hij voor haar voelt, het geluk dat Salter beschrijft, dat heeft Bowman tot dan nog niet gehad. Hij ziet de wereld in een heel ander licht.

Bowman wordt verliefd, wordt bedrogen, neemt wraak op een nogal wrede manier en verhuist steeds naar andere buitenhuisjes. Het enige wat misschien mist is dat niet uitgebreid aandacht wordt geschonken aan Bowmans gevoelens. Hierdoor blijft hij toch een beetje een oppervlakkige hoofdpersoon. Als hij bedrogen wordt door een van zijn grootste liefdes, wordt er amper uitgewijd over zijn verdriet.

Naast zijn levensverhaal zijn er ook hoofdstukken ingeruimd voor de mensen om hem heen. Zijn schoonfamilie, moeder en collega’s. Salter zorgt er op deze manier voor dat je een compleet beeld krijgt van de omgeving van Bowman, alsof je samen met hem leeft.

Alles wat is, is een prachtig boek. Elke zin is perfect. Het geheel lijkt moeiteloos opgeschreven te zijn en toch is de stijl niet simpel, maar bijna poëtisch. De beschrijvingen zijn gedetailleerd, zonder dat ze overdreven zijn. Je blijft lezen en lezen, tot je na 350 pagina’s toch echt afscheid moet nemen van Bowmans leven waar je bijna onderdeel van was geworden.

Alles wat is van de Amerikaanse schrijver James Salter verscheen bij de Bezige Bij. 23,90 euro.

Majda

majda[at]aichaqandisha.nl