Laat ik het maar meteen toegeven: Nederlandse films zijn niet echt aan me besteed. Ze zijn weinig oorspronkelijk en de dialogen zijn tenenkrommend op zijn best. Amerikaantje spelen en die gekunstelde manier van spreken altijd -afzien is het voor de kijker. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, die zijn er altijd.
Layla M bijvoorbeeld, de nieuwe film van Mijke de Jong over de jonge, slimme en brutale Layla die in haar examenjaar VWO zit, van voetbal houdt, maar die radicaliseert nadat ze in de ban raakt van de internationale jihad, het onrecht dat moslims wereldwijd wordt aangedaan en van de pornoleed-filmpjes online.
Eerste liefde
Ze voelt zich steeds minder thuis in een Nederland dat haar anders behandelt vanwege haar achtergrond en hoofddoek en komt in opstand tegen het burqa-verbod, waarna ze de niqab omarmt. Thuis vindt ze evenmin aansluiting bij haar ouders die niets van het fundamentalisme willen weten en zo vervreemdt ze steeds meer van haar omgeving. Haar nieuwe vrienden zijn haar zwaar gesluierde geestverwanten en haar eerste liefde haar ticket weg uit Nederland.
Layla M is een actuele film die het verhaal vertelt vanuit het oogpunt van het radicaliserende meisje. De verhalen in de media van jonge bruidjes die vluchten naar Syrië spreken tot de verbeelding, maar roepen vaak meer vragen op dan ze beantwoorden. De beschrijvingen blijven ook vaak hangen in clichés waardoor je blijft zitten met onbegrijpelijke, eendimensionale anonieme figuren.
Geweldige vondst
Mijke de Jong laat de menselijke worsteling zien. Natuurlijk, in het begin wordt even duidelijk neergezet dat Layla zich niet thuis voelt in Nederland en komt het racisme aan bod, maar verder onthoudt de maker zich van een oordeel. En dat is niet alleen verfrissend, maar werkt ook goed.
De film is bovendien veel meer dan alleen het verhaal van een meisje dat radicaliseert, maar ook een coming of age story over een jong meisje op zoek naar haar identiteit, liefde en een doel in het leven. Vooral die liefde is een niet te onderschatten element in de film: het is uiteindelijk daardoor dat Layla zichzelf hervindt -en nee, dat is geen spoiler, want daarmee geef ik helemaal niets weg.
Sterkste troef van de film zijn de bijzondere acteerprestaties van de twee hoofdrolspelers Nora el Koussour in de rol van Layla en Ilias Addab in de rol van Abdel. Nora el Koussour is een geweldige vondst. Niet eerder zag ik een Nederlandse actrice zo natuurlijk en overtuigend acteren, zonder die afschuwelijke toneelschool-dictie waar zoveel Nederlandse acteurs mee besmet zijn. Helaas vertelde Mijke de Jong me dat El Koussour naar de toneelschool gaat in Maastricht. Nu maar hopen en bidden dat ze stand houdt en ze haar talent daar niet verpesten.
‘Layla M’ draait in verschillende steden
info[at]aichaqandisha.nl