Vluchtelingen zijn al jaren onderwerp van gesprek in politiek en media en zelden op een menselijke manier. Ze worden besproken als probleem, bedreiging, ontwrichtend element voor samenlevingen en zelfs als natuurramp.
Allemaal grote, onaangename woorden. Abstracte woorden ook, want wie doorvraagt vangt meestal weinig concreets. Waarom zijn mensen die vluchten voor oorlog en bij ons aankloppen voor een veilig heenkomen een gevaar? Op wat voor manier ontwrichten ze een samenleving? Is een stabiel, welvarend land niet opgewassen tegen externe invloeden?
Door de manier waarop er over vluchtelingen wordt gesproken, zou je bijna vergeten dat het om mensen gaat. Maar wie de gelaagdheid en complexiteit van mensen weg gumt en in karikaturen blijft hangen, zal nooit de echte wereld begrijpen. Vluchtelingen zijn gewone mensen met hun nukken en grillen. Mensen die noodgedwongen iets achter hebben moeten laten en elders een bestaan moesten opbouwen, die verlies met zich meedragen, maar daar doorgaans niet door gedefinieerd willen worden. Ze hebben genoeg te delen ook.
En dat delen doen ze graag, zoals we zien en lezen in Taste of Home, ‘de smaak van heimwee’ van de sympathieke filmmaker Beri Shalmashi en haar zus Jinaw Shalmashi die de receptuur op zich nam. Beri en Jinaw bezoeken in het boek negen families uit negen verschillende landen die hun toevlucht zochten in Nederland en proeven er de gerechten die hen verbinden met hun thuis, hun wortels. Ze duiken ook in hun eigen keuken waar moeder Chaman koerdische gerechten klaarmaakt en vertelt over haar leven dat ze achterliet in Iraans-Koerdistan en opnieuw vorm gaf in Nederland.
Het zijn korte introducties van de gezinnen, de meesten leven hier al lang, een enkel gezin is nieuwkomer. Ze zijn allemaal ingeburgerd, maar de heimwee is nooit ver weg. De nadruk ligt op de recepten die hun gemis wat verzachten, of zoals de Palestijns-Nederlandse Jamila Nassar zegt: ‘het is een manier om vast te houden aan het stukje thuis waar je nog wel bij kan’.
Meer nog dan een inkijkje in de echte wereld van de vluchteling, is dit een boek vol mensen waartoe de lezer zich kan verhouden en recepten die u in de warmte van uw eigen keuken kunt maken.
Deze bespreking heeft eerder in NRC gestaan. ‘Taste of Home’, Beri en Jinaw Shalmashi, ROSE stories in samenwerking met Vluchtelingenwerk Nederland, bestel je hier voor 24,95.
info[at]aichaqandisha.nl