Tip voor in je schoen of onder de boom: de twee boeken Vogue over Christian Dior en Vogue over Elsa Schiaparelli.
Beide ontwerpers behoeven geen introductie: hun invloed op de vrouw en haar voorkomen is enorm geweest en in de beide boeken vind je naast veel prachtige foto’s en illustraties, de geschiedenis van de beide modehuizen, hun ontwikkeling over de jaren heen, hoe het publiek, de pers en zelfs de politiek reageerden op de collecties, en mooie anekdotes en citaten.
Dior revolutionaliseerde de mode van de vrouw met zijn de New Look: in het boek wordt de lancering van de nieuwe modestijl, die werd gekenmerkt door lange, wijde rokken, nauwe tailles en brede heupen, nauwgezet gereconstrueerd.
De New Look was wereldwijd een succes, niet in de laatste plaats door de controverse die de stijl opriep: de Franse pers brieste van verontwaardiging hoe vrouwen geld konden verkwisten aan de dure kleding terwijl kinderen honger hadden. De Amerikanen zagen de lange rokken als een belediging en anti-amerikanisme, want zij zaten nu juist volop in de blote pin-up periode en de Britse regering overwoog zelfs een wet in te voeren om de lengte van rokken te controleren.
In het boek over Schiaparellli zitten al net zulke fantastische verhalen en anekdotes. Zo liet ook Schiaparelli zich niet onbetuigd toen de fascisten in de jaren veertig van de vorige eeuw de macht grepen. Met haar collectie ‘Monarchisten en republikeinen’ zette ze zich af tegen het dominante, politieke zwart en werkte ze met ‘gallisch rood’, ‘koninklijk blauw’ en ‘keizerlijk paars’. Extra bonus bij dat boek zijn de mooie illustraties.
Wat een geweldig enerverende tijd moet dat zijn geweest. Mode droeg toen echt bij aan het maatschappelijke debat en de positie van vrouwen. Nu gaat het doorgaans alleen over de dunne modellen of blote jurken, zelden over de maatschappelijke en emancipatorische die mode zou kunnen hebben. Maar wellicht komt dat ook omdat in die tijd vrouwen nog heel wat meer te bevechten hadden en kleding daarbij een essentieel instrument was.
Couturiers spreken zich nu nog wel uit, maar doen dat toch meer, uitzonderingen daargelaten, met hun nevenactiviteiten dan met hun ontwerpen. Neem bijvoorbeeld de immer activistische Westwood die tijdens haar laatste modeshow de modellen buttons liet dragen om zo haar steun voor een onafhankelijk Schotland te uiten.
Na Lagerfelds laatste show voor Chanel, waar hij de modellen demonstrerend liet paraderen met feministische leuzen, klonk al snel de kritiek en de lof: critici vonden het een makkelijke stunt om in te spelen op het opgelaaide feminisme. Medestanders vonden het een geweldig statement. Maar de discussie beklijfde niet en had ook geen verdere gevolgen.
In de kern is couture nu toch veel meer een luxe dan een maatschappelijk instrument. Een luxe die gekoesterd moet worden, volgens Dior die in zijn tijd al vond: ‘natuurlijk is mode een voorbijgaande, egoïstische luxe en toch, in een tijdperk als het onze, moet de luxe centimeter voor centimeter verdedigd worden’. En zo is dat.
Het boek over Dior is geschreven door Charlotte Sinclair en die over Schiaparelli door Judith Watt. Beide zijn gepubliceerd door Fontaine in samenwerking met G&J, uitgever van onder andere de Nederlandse Vogue, en zijn de derde en vierde in een reeks. De prijs is 17,95. Eerder verschenen in dezelfde serie ‘Vogue over Coco Chanel’ en ‘Vogue over Vivienne Westwood’. Een must voor de geïnteresseerde modeliefhebber.
hassnae[at]aichaqandisha.nl