Het idee dat we de komende maanden en dus ook de hele zomerperiode thuis moeten zitten, hakt er best in. Reizen ontwortelt je een beetje op een prettige manier. Het weekt je los van de dagelijkse realiteit alsof je een parallel universum binnentreedt waar de politiek er niet toe doet, de pijn van tegenslagen of verdriet verdampt en het eten je ziel weer terugbrengt. Dat zei mijn moeder altijd ‘ik voel mijn ziel weer terugkomen’ als ze bijkwam van vermoeidheid, dorst of ziekte. Reizen brengt de ziel terug. De levenslust en de moed om, na alle opgedane bijzondere indrukken en ervaringen, er voor een aantal maanden weer tegenaan te kunnen.
Maar voorlopig zit het er niet in en dus reis ik in mijn kleine keuken de hele wereld rond, het gemis verzachtend met gerechten die ik normaliter in restaurants zou bestellen.
Ik heb om die reden uitgekeken naar Ăn ăn, ‘Vietnamese familierecepten’ van de Vietnamees-Nederlandse Mai Nguyễn die als kind met haar familie naar Nederland kwam. Ăn ăn betekent ‘eet eet’, dat zeggen Vietnamezen ‘als ze hun familie en vrienden roepen om aan tafel te gaan’, schrijft Nguyễn.
Vietnam heeft een onuitwisbare indruk op me achtergelaten. We zagen er de afschuwelijkste taferelen op de markt, mensen die de littekens van de Vietnamoorlog zichtbaar dragen, de Franse invloed die sporen heeft achtergelaten, het betoverende natuurschoon en gezinnen onder bruggen aan snelwegen die open huiskamers hebben ingericht mét werkende televisie.
En natuurlijk het eten dat vaak letterlijk op straat wordt voorbereid. De Vietnamese keuken is nog altijd wat onderbelicht, maar behoort wat mij betreft tot de lekkerste. Lichte gerechten, speels, met contrasterende elementen als kruidig, pittig, zoet, zuur, krokant en zacht.
Dat eten vormt een smaakvol contrast met de schrijnende toestanden die je vol in het gezicht raken. Overal op straat is zicht- en voelbaar hoe de geschiedenis aan de ziel van het land heeft geknaagd. Het land heeft de afgelopen honderd jaar veel te verduren gehad: een afschuwelijke oorlog doorstaan, kolonialisme, de kaalslag van het communisme en worstelt nu met het opgekomen consumentisme.
Maar de veerkracht van de mensen is ongekend, hun ziel is intact gebleven, gered door de weelderige smaak van zelfs de simpelste gerechten.
Deze bespreking heeft eerder in NRC gestaan. ‘Ăn ăn’, Mai Nguyễn, Luitingh Sijtohoff, bestel je hier voor 25,00.
info[at]aichaqandisha.nl